Gisteren de woorden van Frits Koster over mindfulness/aandacht/sati (Pali). Vandaag maken we het een graadje officiëler: we pakken het Boeddhistisch woordenboek erbij. Online is een mooie variant te vinden, waar ik onderstaande uit heb geselecteerd:
Sati
Indachtigheid; oplettendheid; opmerkzaamheid; is een van de 5 spirituele vermogens en krachten (bala), één van de 7 factoren van verlichting (bojjhanga), en de 7e factor van het Achtvoudige Pad (ariya atthangika magga), en in de meest brede zin, is het een van die mentale factoren die onafscheidelijk verbonden zijn met alle karmisch heilzame (kusala) en kamma-producerend verheven (sobhana) bewustzijn.
Het betekent een constante oplettendheid omtrent fysieke en mentale handelingen zodat het niet vergeten wordt goede dingen te doen en slechte dingen te vermijden. Daarom is oplettendheid het kardinale startpunt voor alle goede dingen. Zie cetasika; Tabel II. Voor de 4 fundamenten van indachtigheid, zie satipatthana.
Satima
Indachtig.
Satipatthana
Fundamenten van indachtigheid. Letterlijk: ‘gewaarzijn van indachtigheid’ (sati upatthana). De vier fundamenten van indachtigheid (of opmerkzaamheid) zijn:
- contemplatie van het lichaam (kaya nupassana);
- contemplatie van gevoelens (vedana nupassana);
- contemplatie van de toestanden van gedachten (citta nupassana);
- contemplatie van objecten voor de geest (dhamma nupassana).
Een gedetailleerde verhandeling omtrent dit onderwerp dat zo belangrijk is voor de beoefening van de boeddhistische geestelijke ontwikkeling, wordt gegeven in de 2 Satipatthana Sutta’s D22 en M010, die zowel in het begin als aan het einde deze belangrijke woorden verkondigen: “Dit is de enige weg (ekayana), monniken, voor de zuivering van wezens, voor het overwinnen van verdriet en weeklagen, voor de vernietiging van lijden en smart, voor het bereiken van het juiste pad, voor de verwezenlijking van Nibbana, namelijk, de Vier Fundamenten van Indachtigheid.”
“Hij [de monnik] doet dat ijverig (atapi), met helder begrip (sampajano) en indachtig (satima), terwijl hij de hebzucht (abhijjha) en smart (domanassa) in deze wereld (loke) (van het lichaam, de gevoelens, gedachten en objecten van de geest) opgeeft.
Meer info over de Boeddhistische context van mindfulness/sati kunt u vinden op www.sleuteltotinzicht.nl.
Foto: Sabine Schulte on Unsplash
