Hoe doen antilopen en zebra’s dat toch:
zonder stress rondlopen in een wereld vol gevaar?
Het probleem met ons mensen is dat wij negatieve gedachten kunnen hebben. Zebra’s en antilopen kunnen niet piekeren; daar gaan we althans van uit, want zij bezitten niet dat deel van het brein waar wij mee piekeren (de zogenaamde pre-frontale cortex).
Ontladen is normaal voor zoogdieren
Bovendien laten zij de effecten van spanning op een natuurlijke manier uitwerken: na de stressvolle gebeurtenis beven en trillen ze. Zo ontstaat een ontladingsreactie, om de opgebouwde spanning (feitelijk overlevingsenergie) weer kwijt te raken. De stresshormonen in hun lichaam, cortisol en en adrenaline, worden afgebroken en alles is weer veilig. De normale staat van alertheid keert terug.
Hondenbezitters hebben het vast al eens met eigen ogen gezien. Je hond doet iets wat niet mag en je geeft hem een berisping, of hij heeft gevochten met een andere hond, of hij is heel erg geschrokken (van vuurwerk?). Als de hond bekomen is van de schrik en angst, trilt hij en schudt wat, maar een paar seconden, en dan is hij het letterlijk en figuurlijk kwijt.
De mens is een zoogdier dat ontladen moeilijk vindt
Tijdens en na het soort conflicten dat wij als mensen hebben is trillen en beven niet gepast. We proberen dat te onderdrukken en schamen ons als dat niet helemaal lukt. We menen dat we ons daarmee zwak tonen, wat alweer een negatieve gedachte is.
Na een stressvol voorval nemen we meestal niet de tijd om tot rust te komen en eventueel te ontladen. Nee, we gaan door, naar de volgende (stressvolle) afspraak of weer het (veel te drukke en agressieve) verkeer in.
Niet alleen jammer, zelfs ongezond. Zo kan spanning zich letterlijk ophopen in het lichaam en kunnen mensen ziek worden.
Een elegante weg
En dat is waar mindfulness een rol kan spelen. Want mindfulness kan ons helpen een beetje meer te reageren als antilopen en zebra’s. Het kan ons helpen om niet verslaafd te raken aan de destructieve gedachtenpatronen in ons hoofd en vooral: om wat meer de tijd te nemen om voor onszelf te zorgen – door minder reactief te zijn – zodat de natuur haar gang kan gaan en ontlading kan plaatsvinden.
Bringing awareness on purpose to the present moment without judgement, oftewel doelbewust gewaarzijn in het huidige moment brengen, zonder oordeel. Een prachtige definitie, waar alles inzit.
Zonder oordeel: heeft een conflict je geraakt? Erken het, wees trouw aan jezelf en congruent. Sta jezelf toe te ervaren dat dit geraakt zijn gedachten, gevoelens en lichamelijke gewaarwordingen met zich meebrengt.
Ja, dat klopt, dat is misschien niet prettig, dat getril en onrust te ervaren. Zeker als je denkt dat het niet hoort. Laat dat oordeel los en volg de wijsheid van het lichaam. Hoe meer je zoiets zijn natuurlijke gang kunt laten gaan, des te sneller is het over. Daar doe je jezelf het grootste plezier mee, en uiteindelijk de ander ook.
Ontladen lijkt lastig, maar vraagt eigenlijk niet veel
Wat het vraagt is de bereidheid om een beetje ongemak te ervaren en het vertrouwen dat je dat kunt. En niet in de laatste plaats een beetje tijd om dit proces te laten plaatsvinden. Want dit uiterst belangrijke en natuurlijke proces laat zich niet sturen door wilskracht of drukke agenda. Sterker nog: daardoor blijft spanning in stand, hetgeen voor het lichaam het gevoel geeft dat het gevaar nog niet geweken is.
Het lichaam heeft zijn of haar eigen intelligentie…
En het is (weer!) te leren
Als je dat loslaten van spanning, dat ontladen al lang niet gedaan hebt, en er dus niet alleen spanning van één vervelende situatie in je lijf zit, maar misschien wel van vele jaren, dan kan het verstandig zijn dit onder begeleiding van een goede lichaamsgericht werkende therapeut te doen. Maar het principe van wat ik hierboven beschreef, blijft gelden.
Het is te doen. Het geeft ruimte, inzicht en lichtheid.
En een antilope en je hond kunnen het ook…
