Een tijdje geleden ben ik weer eens naar een landelijke bijscholing annex netwerkdag geweest.
Er stonden lezingen en workshops op het programma die me interessant leken. Bovendien is het altijd leuk om collega’s te ontmoeten.
De eerste lezing ging over de effecten van mindfulness op positieve emoties in het dagelijks leven.
Mindfulness heeft hier een duidelijk positief effect op. Een effect dat los gezien moet worden van het (positieve) effect op negatieve emoties. Met andere woorden: mindfulness is een prijspakker, het vermindert negatieve emoties en vermeerdert positieve emoties.
De tweede lezing ging over het toepassen van mindfulness als online interventie. Een online mindfulnesscursus volgen dus. Er zijn wat positieve resultaten, maar ook nog heel wat verbeterpunten en vragen om te beantwoorden. Online mindfulness lijkt voor specifieke groepen misschien een goede oplossing.
De derde lezing was wat mij betreft een verademing. Niet dat de andere twee slecht waren, maar omdat het onderwerp voor mij nieuw was en dat we nu eindelijk eens een heerlijk kritische noot horen over al het onderzoek wat gedaan wordt.
Prof. Paul Grossman, van het Department of Psychosomatic Medicine, University Hospital Basel, Zwitserland, hield een lezing getiteld “Mindfulness and its near-enemies: Opportunities and opportunism as psychology embraces the big M.” Oftewel: Mindfulness en zijn naaste vijanden: kansen en opportunisme bij het omarmen van mindfulness door de psychologie.
Grossman heeft onderzoek gedaan naar de onderzoeken op mindfulnessgebied. Hij komt tot de conclusie dat wat veel onderzoekers meten géén mindfulness is. Bij één bepaalde meetschaal die geregeld gebruikt wordt om metingen te doen, wordt zelfs onvoldoende onderscheid gemaakt tussen mindfulness en dissociatie.
Ook heeft hij gevonden dat sommige onderzoeken andere (minder positieve) resultaten geven wanneer zij herhaald worden.
Kortom: het wordt tijd om kritisch te zijn op de conclusies van onderzoekers.
Ik ben oprecht blij met Grossman, heb driftig aantekeningen zitten maken tijdens zijn lezing en enkele foto’s gemaakt van dia’s die hij bij zich had. Staat op m’n lijstje om nog wat over te schrijven. Dat wordt waarschijnlijk pas na de vakantie.
Verder heb ik op deze dag nog enkele inspirerende workshops gevolgd op het gebied van mindful eten en op het gebied van adem en pijn. Een boeiend gebied, waar ik ook nog wel eens op terug zal komen in dit weartikel of in een verdiepingsdag.
De dag werd gehouden in het Academisch Medisch Centrum van Nijmegen (UMCN). Het Radboud Universitair Medisch Centrum voor Mindfulness werd namelijk geopend. Als men daar onderzoek gaat doen en de publicaties en kanttekeningen van Grossman daar op een goede manier bij gebruikt, denk ik dat dit centrum wel eens een nuttig instituut zou kunnen zijn!
Foto: Gerrie van der Walt on Unsplash
