Karen Armstrong
Ik had het voorrecht bij een lezing van Karen Armstrong te mogen en kunnen zijn. Armstrong is een wereldberoemd expert op het gebied van religie, de geschiedenis van religie en de relatie tussen religies onderling en met politiek en meer alledaagse zaken. Ze schreef al 25 boeken over deze thema’s, waarvan er ook veel in het Nederlands vertaald zijn.
‘Een geschiedenis van God’ kreeg bijv. in 2003 veel aandacht in de pers. Toen toonde Karen Armstrong al haar kritische geest, vrije denkwijze en prettige schrijfstijl.
Ere-doctoraat
Op 4 september ontving zij op de VU in Amsterdam een ere-doctoraat in Theologie en Religiestudies. Een dag later verzorgde zij een lezing in ‘De Nieuwe Liefde’ met de titel ‘Is religion really violent?’
In het Westen zijn we ervan overtuigd geraakt dat het mis gaat zodra religie en politiek vermengd raken, schrijft Armstrong in haar boek ‘In naam van God’. Daar komt ellende en geweld van. Staat en religie moeten dus gescheiden zijn. De staat is de garantie voor rust en vrede.
Religie en geweld
Karen Armstrong stelt vragen bij de koppeling tussen religie en geweld. Ze vraagt zich af hoe het komt dat we geloof zijn gaan bekijken als een privézaak. Ze is kritisch op de Westerse voorkeur voor seculariteit. Volgens Armstrong maakt het ons blind voor staatsgeweld en voor de verbindende krachten van religie.
Ze illustreerde dit in haar lezing met veel voorbeelden, van vrijheid van meningsuiting tot aan de Kruistochten, de Engelse bezetting van Pakistan en India, IS en zelfmoordterroristen. Voor de goede orde: niet dat IS religieus genoemd mag worden, het heeft niets met religie in het algemeen en de Islam in het bijzonder te maken, aldus Armstrong. Het is eigenlijk juist een vorm van staatsgeweld.
Compassie als kern
Armstrong zegt dat geloof niet gaat over waarheden, maar over betrokken handelen. Ze benadrukt compassie als gemeenschappelijke kern in religieuze tradities. Samen met leiders en grote denkers uit alle wereldreligies schreef ze het Charter for Compassion. Met dit handvest wil ze de verbinding bevorderen tussen religies, zingeving en maatschappelijk engagement.
Compassietraining
In de Compassietraining heeft Armstrong ook een plaatsje verworven. Een plaatsje dat ik zelf een beetje groter gemaakt heb. Wat ik zelf merk is dat het bij compassie snel kan verzanden in zachte liefheid en, laat ik woord toch maar gebruiken, gekwezel en zalvende woorden. Compassie is wat mij betreft veel meer een transformerende kracht die negativiteit in positiviteit en handelen kan omzetten. Van gekwezel wordt de wereld geen betere plek.
Ik voel me hierbij gesteund door mijn eigen Boeddhistische traditie en achtergrond en door Armstrongs boeken en spreekbeurten.
De moeite waard!
Een prachtige avond, met een topspreekster die onvermoeibaar doorgaat met het zaaien van haar zaadjes van redelijkheid, onderling begrip en compassie. Een vrouw met een aperte afkeer van gekwezel, met oog voor de menselijkheid en de waarde van dingen en handelingen die we al gauw klein noemen, maar die o zo belangrijk zijn om compassie tot leven te brengen in ons bestaan.
Voor mensen die er niet bij konden zijn, en dat waren er veel; de zaal was snel uitverkocht, is er ook goed nieuws: de hele avond is gefilmd en intergraal terug te zien, zie hieronder.
Bij dit bericht heb ik gebruik gemaakt van de tekst op de site NieuwWij.nl.
