Ja, dat geldt zeker voor mindfulness. Bij een mindfulness- of aandachttraining leer je niets nieuws. Wat ik daarmee bedoel is dat mindfulness of zorgzame aandacht iets is dat we allemaal hebben en kennen. We passen het alleen lang niet zo vaak toe als zou mogen…
We vergeten het vooral toe te passen in situaties waarin het juist nodig is. Wanneer er stress in ons leven komt, er ongemak of pijn is, of anderen een beroep op ons doen, viert de automatische piloot hoogtij en is iedere vorm van zelfzorg weg.
Zoals meditatieleraar Christina Feldman kernachtig omschreef:
(Aandachtig zijn is niet moeilijk; het is het herinneren om aandachtig te zijn dat moeilijk is.)
Zo is het werkelijk. In al die mindfulnessgroepen heb ik het vaak genoeg gezien en gehoord. Deelnemers hebben de grootste uitdaging in het herinneren om de oefeningen toe te passen. Ikzelf trouwens ook. Dáár blijkt de kern van het niet-aandachtig zijn steeds te liggen: ‘O ja, vergeten‘. Om je te realiseren dat je op datzelfde moment alweer aandachtig bent en dat een oordeel dus niet nodig is.
Zo snel gaat dat. Irritant? Misschien, maar het heeft geen zin je er druk om te maken (dat is weer een ander automatisme), want zo werkt onze geest nu eenmaal.
Geloof je het niet? Heel goed. Een kritische houding is wat ik graag zie tijdens de aandachttraining. Onderzoek het zelf. Doe je best. Ontdek hoe het voor jou werkt.
‘Zou het echt zo zijn dat je zelf de sleutel in handen hebt voor meer welbevinden? Om beter om kunnen gaan met tegenslagen? Is het werkelijk zo simpel?’
Ja, maar je moet er wel voor oefenen. Moeite voor doen dus. Net zoals fietsen er simpel uitziet, en we dat allemaal hebben moeten leren met zijwieltjes en een behulpzame ouder of grotere broer of zus.
‘Hmmm. Misschien is er wel een makkelijker weg’. En dus gaat men dan soms verder kijken. Iets anders proberen. Waar de antwoorden in de schot geworpen worden. Of waar je in ieder geval geen oefenopdrachtjes voor thuis krijgt. Iets doen voor de ontspanning. Aan de oorzaken van het gespannen zijn gaan we later wel werken.
O zo menselijk: Een ‘begerige geest’, die altijd maar snel iets nieuws wil. Het is precies diezelfde jachtige, zoekende, begerige geest die we ontmoeten in de mindfulnesstraining. Waarvan we de patronen gaan leren doorzien.
Wat dat betreft is er niets nieuws onder de zon: mindfulness is niet nieuw (immers al zo’n 2500 jaar oud); en onze manier van uitvluchten verzinnen om niet naar onszelf hoeven kijken is ook al zo oud als de weg naar Rome.
Je geest trainen met zijwieltjes…
Foto: Laurentiu Iordache on Unsplash