Mike Boddé is cabaretier, begenadigd muzikant, en leed in de jaren ’90 aan depressiviteit. In zijn boek Pil (2010) beschrijft hij op indrukwekkende wijze wat er met hem en zijn omgeving gebeurt. Hoe zijn zintuigen en brein hem tot grote angst drijven en daarmee weer in menig therapeutische handen, van charlatans tot erkende geregistreerde therapeuten. Het boek is absoluut een aanrader voor mensen die werken of leven met mensen die depressief zijn.
Het keerpunt
Interessant vind ik natuurlijk ook om te lezen wat dan gewerkt heeft bij hem om uit het inktzwarte dal te klimmen. De achterflap zegt dat het boek vooral over de kracht van humor en de farmaceutische industrie gaat. Ik lees echter de in eerste instantie falende farmaceutische industrie die hem opzadelt met enorme fysieke en mentale bijverschijnselen van de medicatie. Pas na vele omzwervingen gaat medicatie hem helpen.
Ik lees in het boek inderdaad de humor, maar vooral ook nog andere dingen, waarvan Mike zelf ook zegt dat het hem hielp in het genezingsproces.
Op bladzijde 104 en 105 beschrijft hij een door hem zelf benoemd keerpunt: “Het moment waarop ik onbewust besloot alle verzet tegen mijn kwaal te staken.” Een heel interessante zin. Wat zich hier bij Mike Boddé onbewust – en achteraf dus bewust – voltrokken heeft, houdt volgens mij verband met loslaten en niet-hoeven-streven, twee van de acht helpende factoren uit de MBSR. Ik leer van dit boek dat deze helpende factoren van mindfulness dus niet zomaar even op te brengen zijn. Wat een enegieverslindend proces. En zo indringend beschreven.
Doordat het hem lukt zich over te geven aan zijn ziekte lukt het hem om de adviezen van zijn psychotherapeut op te volgen: “Gewoon op de klok kijken hoe lang deze aanval (i.c. angst) deze keer duurt. Meestal duurt ie niet langer dan vijf of tien minuten, want je lichaam heeft daarna geen energie meer over om bang te zijn”. Ik dacht hierbij ook weer meteen aan iets uit de MBSR. Een spreuk van Lao-Tse: “Heb je geduld te wachten tot de modder zakt, het water helder wordt? Kun je in stilte verwijlen tot de juiste handeling vanuit zichzelf ontstaat?”
Mindfulness tijdens herstelproces
Ondanks dat het boek helemaal niet over mindfulness gaat, het fenomeen was nog nauwelijks toegetreden in Nederland, lees ik wel her en der de werkzame factoren van mindfulness in het beschreven herstelproces terug. Nu gaat mindfulness ook niet over genezing, maar over hoe je je verhoudt met je ziekte – denken in termen van genezen is een manier van je verhouden tot je ziekte. Misschien ben ik hier gevangen door een ‘self fulfilling prophecy’ maar het schijnt mij toe dat juist het zich anders gaan verhouden tot zijn ziekte mede heeft bijgedragen aan het herstel van Mike Boddé.
Wat ik bovendien wonderlijk en krachtig vind, is dat hij tijdens zijn ziekte nog zoveel compassie op kan brengen voor mensen met bijvoorbeeld schizofrenie. En ontroerend is zijn conclusie op pagina 114: “Gewoon vasthouden en nabij zijn; waar het in het leven eigenlijk om gaat”.
Lezen dit boek!
Mike Boddé (2010). Pil. Amsterdam: Nijgh & van Ditmar
