Coregulatie is – tezamen met hiërarchie en neuroceptie – een van de drie grondslagen van de polyvagaaltheorie. Mensen zijn sociale wezens, zo zijn we ‘bedraad’, zo is de ‘hardware’ van ons brein en ons zenuwstelsel aangelegd. We hebben een biologische behoefte om afgestemd te zijn in relaties op anderen.
Coregulatie kun je omschrijven als het effect van de interactie tussen mensen op het kunnen reguleren van de fysiologische staat (laten we zeggen: de lichaamsgevoelens en de emoties). Het is een belangrijk element van veiligheid, waaruit onze sociale betrokkenheid voortkomt. De autonome zenuwstelsels van twee mensen (of andere zoogdieren) vinden bescherming in een gezamenlijk gevormde ervaring van verbondenheid. Idealiter is coregulatie wederkerig. Het geven en ontvangen van signalen van afgestemdheid versterkt de relatie.
Alle (!) positieve relaties draaien om coregulatie. We leren dit als kind, het is een stap op weg naar een veilige hechting. Als je niet goed leert coreguleren (bijv. door misbruik of verwaarlozing), dan ‘leer’ je niet goed lichaamssignalen te herkennen en misschien zelfs dat coregulatie zelfs gevaarlijk kan zijn. Je bent dan voornamelijk aangewezen op zelfregulatie. In een niet-optimale omgeving om je in te ontwikkelen, komt dit praktisch gezien vaak neer op leven in een sympatische of een dorsaal vagale staat (zie polyvagaaltheorie): boos of angstig en teruggetrokken.
Desalniettemin is coregulatie een biologische behoefte, en dus zullen ook mensen die dit niet goed hebben geleerd, en zich op eigen houtje door het leven slaan, ernaar op zoek blijven en ernaar blijven verlangen, minstens op een fysiologisch niveau.
We weten inmiddels dat eenzaamheid slecht is voor de gezondheid. Polyvagaal gezien verhoogt het onze waakzaamheid voor dreiging, met als gevolg een chronisch verhoogde cortisolspiegel en een verhoogde activering van de sympaticus.
Het Afrikaanse woord Ubuntu betekent “ik ben omdat wij allen zijn“. Een prachtige verwoording van de wederkerigheid van coregulatie, die we allen nodig hebben om ons als mens volledig te kunnen ontplooien en vrij te zijn.
Ik schreef een artikel over het ongeval dat Peter Levine – grondlegger van Somatic Experiencing® – had en waarbij hij prachtig beschrijft hoe hij m.b.v. coregulatie van een omstander zichzelf wist te reguleren.
Foto: Taiki Ishikawa on Unsplash
